Şeker Portakalı/O Meu Pe de Laranja Lima

'Günün birinde acıyı keşfeden küçük bir çocuğun öyküsü.'

Bu kitabı ilk okuduğumda çok küçüktüm. Aslında ben okumamıştım. Benden yaşça epey büyük olan ve bana kitap okumayı sevdiren kuzenim okumuştu. Daha sonra kendim okudum. Okudum ve ağladım. Zaman geçti biraz büyüdüm, tekrar okudum ve tekrar ağladım. O gün bugündür ne zaman okusam ağlarım. Hayatım boyunca beni en çok etkileyen ve en çok sevdiğim kitaplardan biridir.

Zeze henüz 5 yaşında çok fakir bir ailenin zeki ama bir o kadar da haylaz çocuğudur. Yaptığı yaramazlıklar bütün mahalleyi canından bezdirmiştir. Her yaptığı yaramazlıkda büyükleri tarafında dayakla cezalandırılır. Aslında Zeze sadece ilgiye ve sevgiye aç küçük bir çocuktur. Ancak ailesinin karnını zor doyurduğunu ve 5 kardeş olduklarını hesaba katarsak bu ilgiden ve sevgiden payına düşeni alamadığı görmüş oluruz.

Yaramazdır belki ama ince ruhludur Zeze, hassastır ve içinde kimsenin barındıramayacağı kadar çok sevgi vardır. Okulda diğer sınıfın öğretmenine bütün öğrencilerinin çiçek getirdiğini ama kendi öğretmeninin hiç kimseden çiçek almadığın görünce üzülerek ona çiçek götürür Ne var ki bu çiçekleri komşunun bahçesinden aşırdığı öğrenilince yine dayak yer.

Bu kitabı Jose Mauro De Vascencolos 12 günde yazmış ancak demiş ki ' Evet 12 günde yazdım fakat 20 yıl boyunca yüreğimde taşıdım' Sayesinde Latin Amerika'yı her daim merak etmişimdir. Benim için büyülü, gizemli bir yerdi Güney Amerika. Elbette zaman içinde yoksulluğun ve sefaletin en çok işlediği kıtalardan olduğunu öğrendim. Yine de neşeli, hayat dolu insanları bünyesinde barındıran, gidilesi, görülesi topraklardır diye düşünüyorum. Bir gün yazarla tanışmayı hayal ederken belki de ben bu kitabı keşfetmeden çok önce öldüğünü öğrendiğimde, yaşadığım hayal kırılığını anlatamam.

Zeze'nin hayal dünyası ve gerçek yaşantısı arasında ki uçurum ne kadar keskin olsa da; her şeye rağmen mutlu olmasını bilen bir çocuktu Zeze. Portuga'nın ona gerçekten sevgi ve şefkat gösteren ender insanlardan biri olması ve Zeze'nin hayatında onu konumlandırdığı yer çok etkiledi beni. Başta pek haz etmese de Portekizli bu adam zamanla Zeze için bir arkadaş, bir baba her şey olmuştur. Şeker Portakalı ağacının kesileceğini öğrendiğinde; Babası onu 'üzülme hemen kesmeyeceklermiş'diye teselli etmeye çalışırken; 'Benim Şeker portakalı fidanımı çoktan kestiler. Kesileli 1 haftadan fazla oluyor.' dediğinde, aslında kastettiği Portugaydı. Kitabın yazarın hayatından kesitler taşıması da, beni ayrıca etkilemiştir. En son sayfasında ki veda metni kelimesi kelimesi ezberimdedir hala.

'Yıllar geçti Sevgili Manuel Valaderes şimdi 48 yaşındayım. Özleminin arasında zaman zaman hep bir çocuk olduğum izlenimine kapılıyorum. Birden ortaya çıkacakmış bana artist resimleri ve bilyeler getirecekmişsin gibi geliyor. Hayatın sevilecek yanlarını bana sen öğrettin sevgili Portuga'm. Şimdi artist resmi ve bilye dağıtma sırası bende. Çünkü sevgisiz hayatın hiç bir anlamı yok'...

Henüz okumadıysanız bulun buluşturun okuyun. Ben çok sevdim ve herkese öneririm. Benim sahip olduğum baskı çok eski. Türkiye'de basılan ilk kopyalardan biri sanırım. Çok uzun zamandır Can Yayınlarından çıkıyor. Online satın almak isterseniz. Yenisayfayı öneririm.